Standardy Rozdział 4

Rozdział IV

Zasady i procedury podejmowania interwencji

w sytuacji podejrzenia krzywdzenia

lub posiadania informacji o krzywdzeniu dziecka

§ 1

Sygnały świadczące o przemocy

1. Osoby dorosłe zaangażowane w duszpasterstwo parafialne zwracają szczególną uwagę na występowanie w zachowaniu dziecka sygnałów świadczących o krzywdzeniu, w szczególności o możliwości popełnienia przestępstwa przeciwko wolności seksualnej i obyczajności na szkodę dziecka.

2. Uwagę powinny zwrócić przykładowo następujące zachowania:

• Dziecko ma widoczne obrażenia ciała (siniaki, poparzenia, ugryzienia, złamania kości itp.), których pochodzenie trudno jest wyjaśnić;

• Podawane przez dziecko wyjaśnienia dotyczące obrażeń wydają się niewiarygodne, niemożliwe, niespójne itp. Dziecko często je zmienia;

• Pojawia się niechęć przed udziałem w zajęciach uwzględniających ćwiczenia fizyczne;

• Dziecko nadmiernie zakrywa ciało, niestosownie do sytuacji i pogody;

• Dziecko wzdryga się, kiedy podchodzi do niego osoba dorosła;

• Dziecko boi się rodzica lub opiekuna;

• Dziecko boi się powrotu do domu;

• Dziecko jest bierne, wycofane, uległe, przestraszone;

• Dziecko cierpi na powtarzające się dolegliwości somatyczne: bóle brzucha, głowy, mdłości itp.;

• Dziecko moczy się bez powodu lub w konkretnych sytuacjach czy też na widok określonych osób;

• Nastąpiła nagła i wyraźna zmiana zachowania dziecka.

3. Rozpoznawanie przemocy wobec dziecka odbywa się poprzez:

• ujawnienie przez dziecko przemocy,

• informacje od osoby będącej bezpośrednim świadkiem przemocy,

• analizę objawów krzywdzenia występujących u dziecka,

• ocenę stopnia ryzyka wystąpienia przemocy w danej rodzinie.

4. Ujawnienie przez dziecko przemocy w rodzinie ma miejsce wtedy, kiedy dziecko poinformuje pracownika parafii o tym, że doznaje jednej lub kilku jednocześnie form przemocy ze strony swoich najbliższych. Ujawnienie jest dla dziecka bardzo trudnym momentem, świadczy o dużym doznawanym bólu i determinacji.

5. Informacje o krzywdzeniu małoletniego mogą pochodzić od bezpośrednich świadków przemocy, np. od rodzica niekrzywdzącego, rodzeństwa, kolegi, koleżanki, sąsiada, osoby z dalszej rodziny dziecka, przypadkowego świadka przemocy.

6. W każdym przypadku informacje o przemocy wobec dziecka wskazywane jako fakty, a nie domniemania, należy potraktować z pełną odpowiedzialnością

i zareagować zgodnie z obowiązującymi zasadami wskazanymi w niniejszej procedurze.

7. Podobnie jak w przypadku ujawnienia przemocy przez samo dziecko, osoba dorosła do której dotarła ta informacja nie dokonuje oceny wiarygodności podawanych informacji ale zobowiązana jest do zareagowania na taki sygnał.

§ 2

Procedury postępowania

1. W przypadku uzyskania informacji o krzywdzeniu dziecka lub podejrzenia krzywdzenia dziecka, osoba dorosła ma obowiązek:

• wezwać pogotowie, jeżeli wystąpiło poważne uszkodzenie ciała;

• poinformować rodziców dziecka;

• poinformować o zdarzeniu, lub swoich podejrzeniach co do krzywdzenia dziecka proboszcza parafii;

• sporządzić notatkę służbową opisującą zdarzenie, w szczególności przyczynę wystąpienia podejrzenia o krzywdzeniu dziecka.

2. Powiadamiając proboszcza o podejrzeniu krzywdzenia dziecka, osoba która składa to zawiadomienie przedstawia formy i okoliczności krzywdzenia, które udało mu się ustalić, lub których wystąpienie podejrzewa oraz informuje o zachowaniach

i wypowiedziach dziecka wskazujących na doświadczenie krzywdzenia.

3. W przypadku, gdy zachodzi podejrzenie popełnienia wobec dziecka jednego

z przestępstw przeciwko wolności seksualnej i obyczajności:

Osoba Zaufana, po konsultacji z Proboszczem, składa zawiadomienie na policję lub do prokuratury, realizując obowiązek wynikający z art. 304 § 2 ustawy z dnia

6 czerwca 1997 r. Kodeks postępowania karnego (Dz. U. z 2022 r., poz. 1375 ze zm.);

4. Proboszcz (albo inna wyznaczona osoba, gdy proboszcz jest osobą podejrzaną

o popełnienie przestępstwa) podejmuje niezbędne czynności do czasu przybycia organu powołanego do ścigania przestępstw lub do czasu wydania przez ten organ stosownego zarządzenia, aby nie dopuścić do zatarcia śladów i dowodów przestępstwa, o ile miało ono miejsce na terenie placówki.

§ 3

Zgłaszanie przemocy przez dziecko

1. Każde dziecko może zgłosić ustnie lub pisemnie, dowolnej osobie, do której ma zaufanie, fakt stosowania wobec niego przemocy.

2. Zgłoszenie doznawanej krzywdy przez dziecko może nastąpić w bezpośredniej rozmowie, SMS-em, drogą elektroniczną, telefoniczną lub inną dostępną, w każdym czasie.

3. W przypadku dziecka obcojęzycznego lub mającego trudności w mowie i piśmie, osoba, do której zgłosił się małoletni zapewnia pomoc w nawiązaniu komunikacji poprzez skorzystanie z pomocy osoby władającej językiem obcym lub zapewnia komunikację w innych formach, np. poprzez wykorzystanie alternatywnych

i wspomagających metod komunikacji.

4. Osoba, która powzięła informację od krzywdzonego dziecka podejmuje

w pierwszej kolejności działania mające na celu zatrzymanie krzywdzenia dziecka.

5. W przypadku zagrożenia życia dziecka, po przekazaniu informacji rodzicom

i proboszczowi parafii, zawiadamia w trybie pilnym odpowiednie służby porządkowe o zagrożeniu życia małoletniego.

6. W ramach procedury funkcjonariusz policji: udziela niezbędnej pomocy osobie doznającej przemocy, w tym dostępu do pomocy medycznej, podejmuje czynności chroniące życie, zdrowie i mienie, zabezpiecza ślady i dowody przestępstwa oraz podejmuje działania mające na celu zapobiec dalszym zagrożeniom mogącym występować w tej rodzinie, zgodnie z zasadami i procedurami postępowania

w takiej sytuacji.

7. W przypadkach niewymagających podejmowania nagłych interwencji, osoba, która powzięła informację postępuje zgodnie z parafialną procedurą.